Gurung Blogs

 समालोचना नेपाली साहित्यको सबभन्दा नव साहित्यिक विधा हो। पाचाय साहियमा हुर्केको समालोचना लगभग दुई सताब्दी पश्चात नेपाली साहित्यमा आएको भनेर हामीले जान सक्छौ।  साधारण रुपमा समालोचनालाई परिभाषित गर्न परेमा कुनै पनि सृजनात्मक साहित्य, कृति वा कृतिकारको गुण, दोष, विशेष्ता आदि केलाउने वा खुट्याउने प्रक्रियालाई समालोचना भनिन्छ। समालोचनाको मुख्य कार्य नै साहित्य वा साहित्यकार को गुण, दोष, विशेष्ता खुट्याउन हो।  सृजनात्मक साहित्यले के कस्तो दिशा लिँदैछ र साथै यसको रुप कस्तो हुनुपर्छ भनेर समालोचनाले बताउने गर्छ। यसैकारण समालोचना साहित्यमा हेर्नपर्दा एक मार्गदर्शकको रुपमा देखापर्छ। सृजनात्मक साहित्य बिना समालोचना पोष्टिन सक्दैन र यसैकारण समालोचना सृजनात्मक साहित्यमा भर परिरहेको हुन्छ।  वर्गिकरण:  समालोचना सामान्य रुपमा साहित्यका सैद्धान्तिक पक्ष पनि सम्बन्धित हुन सक्छ र साहित्यिक कृतिका व्यवहारिक पक्ष सत पनि। यस किसिमले समालोचना मुलतः दुई प्रकारका हुन्छन्  १) सैद्धान्तिक २) व्यवहारिक १) सैद्धान्तिक: सैद्धान्तिक समालोचनामा कृतिका वस्तु, रुप आदिलाई आधार बनाएर कृतिका व्...

अर्थ:  शोध भन्नाले साधारण भाषामा खोज्नु वा सोध्नु बुझिन्छ। शोधको शाब्दिक अर्थ शुद्ध गर्नु वा खोज्नु हो। प्राज्ञिक क्षेत्रमा यस्को अर्थ कुनै विषयमा गहण अध्ययनका साथ गरिने खोज हुन्छ। शोधका निम्ति अनुसन्धान, अन्वेषण, गवेषण आदि शब्दहरुको पनि प्रयोग गरिएको हामीले थुप्रै जग्गामा देख्न सक्छौ।  शोधका परिभाषा: शोध भनेको खोजी हो। कुनै क्षेत्र, विषय आदिमा सिमित रही नयाँ ज्ञान प्राप्ति हुने अभिप्रायले व्यवस्थित ढङ्गमा गरिने खोज कार्यलाई शोध भनिन्छ। यसप्रकारले शोधलाई सामान्य रुपमा परिभाषित गर्न सकिन्छ। तर यसको निश्चित परिभाषा, भने दिन सकिदैन। यसैले विभिन्न विद्वानहरुले दिएका परिभाषाहरु निम्न प्रकार प्रस्तुत गरि शोधको परिभाषा दिने प्रयत्न गरिएको छ।  रेडमेन र मेरी :   "शोध नयाँ ज्ञान प्रप्तिका लागि गरिने गहण सुव्यवस्थित कार्य हो। "   जोन डब्ल्यू वेस्ट :   "बडी औपचारिक ज्यादै व्यवस्थित र गहण विश्लेषणको वैज्ञानिक विधि अङ्गालिने प्रक्रियालाई शोध भनिन्छ। "  जे एच मेक्ग्रेथ :   "व्यक्ति एवं समाजलाई प्रोत्साहित गर्ने र सहायक हुने प्रभावकारी ढङ्गले ...